Kripto Fenomen Olduğu Ortaya Çıktıktan Sonra İşten Çıkarılan Bir Öğretmenle Konuştuk: Kanun Ne Diyor, Mesleğine Dönmesi Mümkün mü?
Yasalar hakkında konuştuğumuzda genellikle hata teşkil eden davranışları önlemek için yaptırımlar düşünürüz, ancak madalyonun diğer tarafına baktığımızda yasalar aslında haklarımızı koruyabilir. Olası haksızlıkların da önüne geçer. . Oldukça yeni teknolojiler ve yatırım araçları olarak nitelendirilebilecek kripto para birimleri ile ilgili ne yazık ki net bir kanun ya da düzenlemenin bulunmaması maalesef bazı adaletsizliklerin önünü açabiliyor.
Örneğin bazı mesleklerin kripto para birimlerine yatırım yapması için, net bir yasa yokyatırım tercihlerimizle ilgili haklarımızın korunmadığı anlamına gelmekte ve bu konuda olası adaletsizliklerin önünü açmaktadır.
Twitter’da ParabolArfi olarak tanınan Arif Kaygusuz, bu konuda uğradığı haksızlığı bir selde anlattı.
Arif Kaygusuz sadece bir kripto para fenomeni değil, aynı zamanda bir kripto para birimi fenomeni. Matematik öğretmeni.
Geçtiğimiz günlerde bir selde matematik öğretmeni olarak çalıştığı kurum nedeniyle yaşadığı haksızlığı takipçileriyle paylaşan Kaygusuz, haksız yere kripto para fenomeni olmakla suçlanıyor. işten çıkarıldısöylemiştim.
https://twitter.com/twitter/status/1664099507750023171
Bir kripto para fenomeni ve bir hoca olarak Arif Bey’e, yaşadığı haksızlıklar hakkında fikirlerini almak için ulaşıp sorularımızı ilettik.
Twitter’da yazdığınız selde özel bir kurumda matematik öğretmeni olarak çalıştığınızı ve çalıştığınız kurumun “kripto oynamak” argümanını işinize bağlayarak iş sözleşmenizi fesh ettiğini belirtmişsiniz. Söz konusu kurum, “kripto oynamanın” işinizle ne ilgisi olduğunu ve bireysel bir yatırımcı olarak yatırım tercihinizin onları neden endişelendirdiğini açıkladı mı?
Öncelikle çok şaşırtıcı bir süreç olduğunu söylemeliyim. Hayatımda ilk kez özel hayatımda yaptığım kripto fenomeninin öğrenciler arasında hoş karşılanmaması ve velilerin “Hocanız bu işlerle ilgilenir mi?” demesi ile başlayan bir süreçle karşılaştım. Güya insanları dolandırıyormuşum gibi bir izlenim oluşacak dediler. Bundan sonraki süreç malum tek taraflı sözleşmenin feshi.
Öğretmenlerin çok taraflı olması gerektiği bir dönemde “efendim kripto oynuyordunuz” diye başlayan bir konuşma sonunda sözleşmem feshedildi. Yaygaraları, kriptonun bir aldatmaca olarak görülmesi gerçeğine dayanıyor.
Kripto para piyasalarına yatırım yapıyor olmanız nedeniyle sözleşmenizin feshi için herhangi bir hukuki destek var mı? Evet ise, sözleşmenizi neye dayanarak feshettiler?
Tabii hukuki bir desteği yok. Sözleşme tek taraflı fesih hakkı olan bir sözleşmeydi. Hakkımı yasal yollardan aramayı düşündüm ama bu sürecin yıpratıcılığını eşime ve kızıma yaşatmak istemedim.
Kurum bünyesinde görev yapan öğretmenlerin kripto para piyasalarını finansal yatırım aracı olarak kullanamayacaklarına dair kurum tarafından bir kısıtlama var mıydı veya sözleşmeniz feshedilmeden önce bir uyarı var mıydı?
Bu bahiste herhangi bir uyarı yoktu, sadece bir görüşme oldu ve görüşme sonunda iş akdimin tek taraflı olarak feshedildiği bilgisi tarafıma iletildi. Finansal yatırımları üzerinde rastgele bir kısıtlama yoktu ve olmamalıdır. Yatırım temelde insanların bireysel olarak yaptıkları ve kendi kararları ile ilerledikleri bir süreçtir. Asıl sorun kripto ile başlar. Biliyorsunuz THODEX borsasında yaşananlardan sonra ülkemizde kripto şubesinde olanlara dolandırıcı gözüyle bakmak pirelere kızıp yorganı yakmak gibi bir şey, benim de başıma gelen tam olarak buydu.
Özellikle kripto para piyasalarında öğretmenlik yapmak ve yatırım yapmak gibi meslek grupları için hoş karşılanmadığına dair yaygın bir algı var mı?
Çok sık rastlıyoruz. Arkadaşlıklarda dahi olsa kripto para piyasasında işlem yaptığınızı duyanlar sizi “dolandırıcı geldi hoşgeldiniz” algısıyla karşılıyor. Öğretimde süreç biraz farklı sunulmaya başlıyor. “Ya benim çocuğumu ‘kriptocu’ yaparsa, benim paramı da isterse” gibi düşüncelerle karşılaşıyorsunuz. Bu niyetler size doğrudan tanıtılmasa da, mesleğimin tecrübesiyle hissediyor ve anlıyorsunuz. Bu doğal olarak üzücü bir durum.
Yeni bir okulda çalışmaya başlamadan önce, yatırım tercihinizi ve kripto fenomeni durumunuzu belirterek bu bahsin sorun teşkil edip etmeyeceğini ilgili kuruma sormayı düşünür müsünüz?
Her zaman şeffaf olmayı tercih ettim ve her zaman da edeceğim. Yeni bir kurumla yaptığım görüşmelerde bunu açık bir dille ifade edeceğim. Bir sorun olacaksa baştan görmek ve karşılamak gerekiyor. Şu anda yurt dışında birkaç okulla görüşmem var ve kendilerine bu konuyu anlattığımda önce şaşırdılar. Sonrasında finans tecrübemi matematikle birleştirebileceğimiz projeler olduğunu ilettiler. Yani yurt dışına bakış ülkemize göre çok daha farklı ve olumlu.
Her okul bu konuda hemfikir olsa kripto fenomenini bırakma riskini alır mıydınız yoksa başka bir mesleğe yönelmeyi düşünür müsünüz?
Fenomenliği bırakmak istemiyorum. Ben bu ekosistemde mutluyum. Yurt dışına çıksam da devam edeceğim. Bir erkek tatmin olduğu yerde olmalı ve ben burada mutluyum. Başka bir mesleğe yönelirsem öğretmeye ve öğrenmeye devam edeceğimi düşünüyorum. Öğretmenliğin sadece sınıflarda dört duvar arasında yapılan bir meslek olduğunu düşünmüyorum. Aslında bilim alanında ders vermeye devam ediyorum.
Bir kripto para fenomeni olarak kripto para piyasalarına yönelik bu olumsuz algıyı değiştirmek sizce sizin sorumluluğunuz mu?
Aslında bu süreç biz fenomenlerle başlıyor, haklısınız. Birçok fenomenin ne tarz ponzi olduğunu ve rugpull dediğimiz süreçlerde olduğunu biliyorum. Sorun aslında önceliği ceplerinde görmeleri ile başlarken fenomenin bilime, matematiğe ve finansa yönelmesi gerekiyor. Birimiz hepimiz ve hepimiz birimiz için mantık yürüttüğü sürece, hem finans hem de kripto şu anda böyle olmayacaktı. Aslında bizim de sorumluluk almamızın zamanı geldi.
Özel veya kamu sektöründe çalışan meslektaşlarınızın sizinle örnek bir durumda olmaması için farkındalık oluşturacak bir eylemde bulunmayı düşünüyor musunuz?
Bu bahiste işlem yapmak gerçekten çok zor. Bir ibret aldım ve bu dersi onlara sel de olsa anlattım. Nitekim meslektaşlarım bu konuda bana çok destek oldu, yüzlerce bildiri aldım; Ülkenin farklı illerindeki birçok okuldan teklif geldi. Dediğim gibi farkındalığı yüksek bir meslekte çalışıyorum ve meslektaşlarımın öğretmenlik kadar ders alma konusunda da yetkin olduklarını düşünüyorum.
Peki, kripto para birimlerine yatırım yapmak konusunda gerçekten herhangi bir yasal kısıtlama var mı?
Türk yasal mevzuatında kripto varlıkların kullanımına ilişkin açıkça ifade edilmiş bir yasak bulunmadığından, kripto para birimlerinin kullanımı yasalolduğu söylenebilir.
Memurlar açısından kripto para kullanımı ceza hukuku, vergi hukuku ve disiplin hukuku açısından değerlendirilmelidir.
Ceza hukuku açısından Bir fiilin kabahat sayılabilmesi için, söz konusu fiilin açık bir yasal düzenleme ile hata olarak kabul edilmesi gerekir. Kripto para birimlerine yatırım yapmanın suç olarak nitelendirilmesine ilişkin kanunda herhangi bir tanım bulunmamaktadır. Kripto para birimlerine yatırım yapmak suça dahil değildir.
Vergi hukuku açısından Öte yandan, kripto para birimlerinin vergilendirilmesine ilişkin herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Devlet memurlarına yönelik ticaret yasağı kapsamında değerlendirildiğinde kripto varlıkların dolar, altın, hisse senedi gibi yatırım araçlarından çok da farklı olmaması ve temelde bu varlıkların fiyatlarındaki değişimden gelir elde etmesinden kaynaklanmaktadır. ticaret yasağı kapsamında değildir.düşünülmektedir.
Disiplin hukuku açısından, mülkiyet beyan yükümlülüğü kapsamında, kripto paraya yatırım yapan memur, gelir beyanı yeterlidirgörülür.